Dư ối là tình trạng tích tụ dư thừa lượng nước ối vượt quá chỉ số ối bình thường. Mặc dù nước ối có vai trò vô cùng quan trọng cho sự phát triển của thai nhi, tuy nhiên dư thừa nước ối có thể tiềm ẩn một số nguy cơ và ảnh hưởng đến sản phụ và bao thai.

Dư thừa nước ối có ảnh hưởng tới thai nhi không?

Nước ối vừa bảo vệ thai nhi, vừa tham gia trực tiếp vào quá trình trao đổi chất và hít thở của thai nhi. Do đó, thừa ối chắc chắn gây tác động trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi. Mẹ bị thừa ối, thai nhi sẽ có nguy cơ:

Nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng dư ối?

Hiện tượng dư ối có thể xảy ra vào bất cứ thời điểm nào trong thai kỳ. Tuy nhiên, nguyên nhân có thể đến từ mẹ, thai nhi hoặc thậm chí là bất thường của rau thai.

– Mẹ bầu mắc chứng đái tháo đường trong thai kỳ có nguy cơ bị dư ối cao hơn các mẹ bầu khác, nhất là vào 3 tháng cuối

– Mẹ bầu có kháng thể bất thường, gây ra kháng Rh và các bệnh huyết tán thứ phát

– Mẹ bầu mang song thai, đa thai cũng dễ gặp phải hiện tượng dư thừa nước ối hơn

– Trường hợp hiếm gặp hơn là do mẹ bầu bị  loạn dưỡng tăng trương lực cơ

Mẹ bầu mắc chứng đái tháo đường trong thai kỳ có nguy cơ bị dư ối cao hơn các mẹ bầu khác, nhất là vào 3 tháng cuối

– Nếu thai nhi có các yếu tố sau sẽ gây ảnh hưởng tới lượng nước ối

– Bất thường về nhiễm sắc thể ở thai nhi

– Thai nhi mắc hội chứng truyền máu song thai (ở những mẹ mang bầu song thai, đa thai)

– Thai nhi ngừng uống nước ối do có những dị tật bẩm sinh như hở hàm ếch, môn vị hẹp, hệ thần kinh trung ương và cấu trúc hệ thống tiêu hóa bất thường…

– Không chỉ có mẹ hay thai nhi mà ngay cả những bất thường từ rau thai cũng có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng thừa ối.

– Nếu rau thai xuất hiện u mạch máu màng đệm sẽ gây thuy tim thai, tổn thương bánh rau, sưng phù rau thai hoặc viêm nội mạc tử cung… dẫn đến dư thừa nước ối.

Cách nhận biết bà bầu bị dư thừa nước ối

Khi mẹ bầu bị dư ối, cơ thể sẽ xuất hiện rất nhiều dấu hiệu nhận biết nhưng không phải ai cũng có thể phát hiện sớm để kịp thời can thiệp. Mẹ có thể nhận biết xem mình có bị dư ối không dựa vào một số đặc điểm sau:

– Bụng bầu căng bóng, to hơn tuổi thai

– Khó thở, đau bụng, ăn uống khó tiêu

Nếu nhận thấy cơ thể có những dấu hiệu trên thì mẹ bầu tuyệt đối không tự suy đoán bệnh hay tự ý dùng thuốc. Nhanh chóng tới cơ sở y tế uy tín để bác sĩ thăm khám và có kết luận chẩn đoán chính xác, cũng như có phương án xử trí kịp thời.

Kiểm soát lượng đường trong máu

Mẹ bầu bị tiểu đường là nguyên nhân gây thừa ối. Do đó, kiểm soát lượng đường trong máu cũng là một cách khắc phục hiện tượng thừa ối. Mẹ bầu nên ưu tiên bổ sung các loại thực phẩm lành mạnh như rau xanh đậm, trái cây giàu vitamin, cá và thịt nạc, các loại ngũ cốc và hạt dinh dưỡng… để cung cấp đủ dinh dưỡng cho con mà vẫn đảm bảo lượng đường nạp vào.

Khám thai định kỳ và đúng lịch chính là biện pháp đơn giản nhất, hiệu quả nhất giúp ngăn ngừa và hạn chế thừa ối

Trắc nghiệm: Mẹ bầu nên làm gì khi bị thiếu ối?

Nước ối đóng vai trò quan trọng trong sự tồn tại và phát triển của thai nhi. Trường hợp lượng ối quá ít (thiểu ối) thì sẽ tiềm ẩn những nguy cơ như gây thiểu sản phổi, chèn ép dây rốn,... Trả lời các câu hỏi trắc nghiệm sau sẽ giúp bạn có những cách phòng ngừa và điều trị kịp thời.

Dư nước ối hay rối loạn nước ối là tình trạng có quá nhiều nước ối hình thành trong thời thai kỳ. Dư nước ối hiện là tình trạng khá thường gặp. Nước ối được cho là bình thường khi đạt 250 – 600 ml lúc thai nhi từ 16 - 32 tuần tuổi. Lượng nước ối tăng dần theo tuổi thai và đến khoảng tuần thứ 34 của thai kỳ nước ối sẽ lên 800ml và duy trì cho đến khi thai nhi 36 tuần tuổi sẽ đạt mức cao nhất 1000ml. Sau đó, sẽ giảm dần còn khoảng 600 - 800ml vào khoảng thời gian trước khi sinh. Bà bầu bị dư nước ối khi lượng nước ối vượt quá trên 2000ml.

Để chẩn đoán đa ối, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm và lấy kết quả ước lượng gián tiếp về thể tích nước ối. Mẹ được chẩn đoán dư ối khi chỉ số nước ối (A.F.I: amniotic fluid index) qua siêu âm từ 12-25cm . Đa ối là quá 25 cm.

Chi tiết về sự phát triển của thai nhi qua từng tuần, cha mẹ nào cũng nên tìm hiểu:

Quá nhiều nước ối có thể làm cho tử cung của người mẹ trở nên căng và dẫn tới sinh non hoặc vỡ màng ối sớm (túi nước ối). Đa ối cũng có liên quan đến dị tật bẩm sinh ở bào thai. Khi túi nước ối vỡ, một lượng lớn dịch ứ lại tử cung có thể làm tăng nguy cơ bong nhau thai (bong nhau sớm) hoặc sa dây rốn (khi dây rốn sa qua lỗ cổ tử cung).

Quá nhiều nước ối làm tăng nguy cơ bong nhau thai (bong nhau sớm)

Đa ối làm cho bào thai dễ dàng xoay trở vì có nhiều nước ối bao xung quanh. Điều này có nghĩa là bạn có nguy cơ sinh ngôi ngược khá cao. Hầu hết các trường hợp đa ối là nhẹ và do sự tích tụ nước ối dần dần trong nửa sau của thai kỳ. Đa ối nặng có thể gây khó thở, sinh non hoặc các dấu hiệu và triệu chứng khác.

Nếu bạn được chẩn đoán bị đa ối thì bác sĩ sẽ theo dõi cẩn thận việc mang thai để giúp ngăn ngừa các biến chứng. Bác sĩ sẽ điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Đa ối nhẹ có thể tự khỏi. Đa ối nặng cần điều trị, chẳng hạn như làm thoát lưu nước ối dư thừa.

Làm thế nào để khắc phục dư ối

Dư thừa nước ối là một hiện tượng nguy hiểm trong thai kỳ nhưng các mẹ bầu hoàn toàn có thể kiểm soát và khắc phục được. Dưới đây là những cách đơn giản sẽ giúp mẹ hạn chế được tình trạng thừa ối.

Phương pháp xác định tình trạng thừa ối

Để xác định và chẩn đoán tình trạng thừa ối, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm và đo lượng nước ối. Nếu chỉ số nước ối AFI cao hơn ngưỡng 25cm (đa ối) thì mẹ bầu cần phải được theo dõi đặc biệt. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ chỉ định mẹ bầu làm một số xét nghiệm để xác định nguyên nhân và có phương án xử trí phù hợp.

Siêu âm và đo lượng nước ối là phương pháp chẩn đoán tình trạng dư thừa nước ối

Hậu quả của tình trạng dư ối

Dư ối rất nguy hiểm, nếu không được phát hiện sớm và khắc phục kịp thời thì không chỉ gây nguy hiểm cho thai nhi mà còn đe dọa tính mạng thai phụ. Thừa ối chính là tác nhân làm tăng nguy cơ xuất huyết âm đạo, sa dây rốn, sinh non hoặc sinh ngược. Việc mẹ phải sinh non khi bào thai còn chưa phát triển hoàn thiện có thể gây ảnh hưởng tới tính mạng của cả hai mẹ con. Ghi nhớ các dấu hiệu và khám thai đầy đủ là cách đơn giản nhất để giúp phát hiện sớm tình trạng này.

Khám thai định kỳ và đúng lịch

Những dị tật bẩm sinh của thai nhi cũng là nguyên nhân gây thừa ối ở mẹ bầu. Và cũng chỉ có siêu âm mới giúp phát hiện chính xác lượng nước ối của mẹ bầu. Vì vậy, khám thai định kỳ và đúng lịch chính là biện pháp đơn giản nhất, hiệu quả nhất giúp ngăn ngừa và hạn chế thừa ối.

Hy vọng bài viết này đã giúp trang bị cho các mẹ bầu có thêm kiến thức thai sản bổ ích. Chúc các mẹ bầu có một thai kỳ suôn sẻ và khỏe mạnh để chào đón con yêu!

Những dấu hiệu và triệu chứng của tình trạng dư nước ối ở bà bầu là gì?

Đa ối nhẹ thường không có triệu chứng. Tuy nhiên, mỗi phụ nữ có thể gặp các triệu chứng khác nhau. Các triệu chứng có thể bao gồm:

Thông thường mẹ bầu sẽ bị dư ối ở tuần thứ 30, tuy nhiên cũng có một số mẹ bầu bị dư ối ở tuần thứ 20 của thai kỳ.

Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập tại đây. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.